Drewno jest materiałem, który w naturalnych warunkach ulega stopniowemu rozkładowi przez czynniki zewnętrzne. Jednocześnie, jest od lat wykorzystywane na szeroką skalę w produkcji mebli i różnorodnych konstrukcji. Przy takim zastosowaniu wymaga więc regularnej konserwacji z użyciem odpowiednio dobranego impregnatu. Co to jest impregnacja drewna, na czym polega i jak ją przeprowadzić? Na te i inne pytania dotyczące konserwacji wyrobów drewnianych odpowiadamy w poniższym artykule.
Co to jest impregnacja drewna?
Impregnacja drewna polega na nasyceniu go specjalnym środkiem chemicznym, bazującym na wodzie bądź organicznych rozpuszczalnikach, który chroni go przed czynnikami zewnętrznymi, takimi jak wilgoć, promieniowanie słoneczne czy ogień, a także szkodnikami – grzybami czy owadami. Impregnować można na różnorodne sposoby i z wykorzystaniem szerokiego wyboru produktów.
Dwa podstawowe rodzaje impregnacji drewna to impregnacja powierzchniowa oraz wgłębna. W pierwszym przypadku wykorzystuje się metodę natryskową lub nasyca się materiał za pomocą malowania, w drugim natomiast stawia się na impregnację próżniowo-ciśnieniową lub kąpiel drewna w specjalnych kadziach. Warto podkreślić, że metoda wgłębna ma swoje zastosowanie w warunkach przemysłowych, natomiast osoby eksploatujące drewniane wyroby mogą postawić na odnowienie warstwy impregnatu za pomocą malowania czy natrysku.
Czym impregnować drewno? Przegląd preparatów dostępnych na rynku
Impregnacja drewna jest konieczne zarówno w przypadku domowych mebli, jak i drewnianych konstrukcji zewnętrznych – choć oczywiście z inną częstotliwością i najczęściej przy wykorzystaniu odmiennych preparatów. W przypadku wyrobów nienarażonych na działanie czynników zewnętrznych można z powodzeniem skorzystać z produktów wodorozcieńczalnych – nie sprawdzą się one jednak do impregnacji altan czy mebli ogrodowych. W takiej sytuacji należy sięgnąć po preparaty rozpuszczalnikowe, które wykazują większą odporność na wymywanie.
Jeśli zastanawiamy się, czym zabezpieczyć drewno, powinniśmy mieć świadomość różnic pomiędzy poszczególnymi środkami. Na rynku znajdziemy impregnaty o różnorodnych właściwościach, w tym produkty wodoodporne, ognioodporne czy zabezpieczające przed szkodliwym wpływem mikroorganizmów oraz owadów. Nie brakuje również rozwiązań, które pozwalają na uratowanie drewnianych konstrukcji, które już zostały przez nie zaatakowane. Co więcej, malowanie drewna impregnatem może mieć nie tylko funkcję zabezpieczającą, ale przy okazji nadającą mu pożądaną estetykę – wiele preparatów tego typu zawiera w swoim składzie pigmenty barwiące, które poprawiają wygląd drewna. Bez problemu znajdziemy jednak również ich wersje bezbarwne.
Inne sposoby konserwacji drewna
Impregnacja drewna to nie jedyny sposób na jego ochronę przed starzeniem się i uszkodzeniami. Przykładowo, w przypadku drewna, które było suszone komorowo, z powodzeniem możemy postawić na bejcę lub – jeśli jest w większym stopniu narażone na wilgoć – na lakierobejcę. Lepszą odporność konstrukcji drewnianych zapewni natomiast sam lakier, który tworzy na ich powierzchni twardą powłokę, która wykazuje odporność na uszkodzenia mechaniczne – w odróżnieniu od impregnatu, który wnika w strukturę materiału. W sklepach znajdziemy lakiery o różnym stopniu przezroczystości i wykończeniu.
Działanie impregnatu i lakieru łączy w sobie lazura, która może zabezpieczyć drewno nawet na około 8 lat. Warto jednak mieć świadomość, że tego rodzaju preparat nie chroni przed działaniem mikroorganizmów, dlatego jeśli chcemy nim zabezpieczyć zewnętrzne konstrukcje, należy w pierwszej kolejności zastosować odpowiedni impregnat. Oprócz wcześniej wspomnianych produktów do konserwacji drewna, można również postawić na wosk, olej czy farbę – wybór zależy od oczekiwanego efektu, a także tego, przed czym chcemy zabezpieczyć daną konstrukcję.
Jak przeprowadzić skuteczną impregnację drewna?
Skuteczna impregnacja drewna to nie tylko dobór odpowiedniego preparatu, ale również solidne przygotowanie nawierzchni – oczyszczenie jej z wszelkiego rodzaju zabrudzeń. Drewno nie powinno być zmrożone czy nagrzane od słońca, a temperatura otoczenia powinna oscylować w granicach 5-25 stopni. Pozostałości lakierów i farb należy usunąć, na przykład z pomocą papieru ściernego, a sam impregnat dobrze wymieszać przed przystąpieniem do jego aplikacji. Pamiętajmy również, aby dostosować częstotliwość konserwacji drewna do jego właściwości – przykładowo, najbardziej podatnymi na niszczenie gatunkami są osika oraz topola.
